पंत’साहित्य

काही माणसांचा मला फार हेवा वाटतो. ज्यांच्याकडे नवनिर्मिती किंवा कल्पक विचार करण्याची अद्भूत क्षमता असते तसे लोक. त्यातूनही ज्यांच्या विचारात जग बदलायची ताकद असेल ते लोक तर विचारूच नका. परंपरावादी, कट्टरपंथीयांच्या काळात चार्ल्सचा एका खानदानी घराण्यात जन्म झाला. बरं त्याचं खानदान हे जुनं ब्रिटीश घराणं. म्हणजे पोकळ रुबाब मिरवणारे नमुनेदार घर. वडील डॉक्टर आणि जमीनदार. चार्ल्सला रुबाब दाखवणे सोडाच, अभ्यास करणेही जमेना. शाळा कशीबशी पूर्ण करून, वडिलांच्या दबावाखाली त्याने वैद्यकीय शाळेत प्रवेश घेतला.  वडिलांच्या हट्टापायी त्याने मेडिकलला एक वर्ष कसं बसं काढलं. अभ्यास कधीच केला नाही. परिणामी, वडिलांना विद्यापीठाकडून पत्र आले, कि तुमच्या मुलाचे शिक्षण तहकूब करण्यात येत आहे. वैतागून नंतर चार्ल्सच्या वडीलांनी त्याला धर्मगुरु करायचं ठरवलं. एका विद्यापीठत प्रवेश ही मिळवून दिला. तिथे त्याला बायबल आधारीत गोष्ट शिकवत - ईश्वराने एका आठवड्यात जग कसे निर्माण केले. जेनेसिस वगैरे गोष्टी. त्या गोष्टीमध्ये रस नसण्यापेक्षा जास्त त्या घरातल्या दबावाखाली तो त्यात रमला नसावा असे मला वाटते. विद्यापीठातच त्...

'कलोजस' नावाच्या एका कथेवरून प्रेरणा घेवून - -    तीच ती घामट्ट हवा - कोण खोकतोय - माणसांच्या गर्दीने निर्माण झालेली एक प्रकारची ती उष्णता - गर्दीतच मध्यभागी नदीसारखा वाहणारा माणसांचा प्रवाह - त्या प्रवाहातून वाहत चाललेली माणसे -  तो ही त्या प्रवाहातून वाहत जाउ लागतो. मनात विचार असतात. कायम वाकड्या चालणाऱ्या आणि तिरकट बोलणारया क्लायंटला कसं सांभाळून घ्यावं. हाफिसात पोचल्या पोचल्या पहिला चहाचा कप हाती लागतो. दिवसभर बॉस ची कटकट सहन करून घेताना, डोकं फिरलेल्या क्लायंट बरोबरच्या आणि काहीतरी मार्ग काढून केलेल्या चर्च्या कधी थांबतात कधी अडतात तर कधी फिस्कटतात. टिफिन मधली थंडगार झालेली भाजी पोळी खाउन जीव पुन्हा घाण्याला जुंपलेल्या बैलासारखा इच्छा - निरीच्छेच्या गोत्यात न अडकता जुंपून जातो. संगणकावरची  खरडपट्टी, कलीग्जशी झालेले समज - गैरसमज पचवून घेता घेता तो दिवसाभरात किती तरी चहा...

ऑफिस सुटले की घरी जाण्याच्या रस्त्यात मोजून ७ व्या मिनिटाला ती हमखास दिसायचीच. तिच्याशी नजरानजर झाली की बास! काळीज एक ठोका चुकवायचं. या चुकणार्या ठोक्याचे अडीक्शनच  बसले होते म्हणा ना. संध्याकाळ झाली की तिच्या एका नजरे पायी जीव कासावीस व्हायचा. ती सुद्धा काही कमी नव्हती, अगदी डोळ्यात डोळे घालून बघायची, अशी खात्री व्हायची की 'आग दोनो बाजू बराबर लगी हुई है!' तिचे हलके काजळ लावलेले डोळे माझ्या हृदयाचा घोट घ्यायला बघायचे. तिचे ते भुरभुरणारे केस, तिच्या चमकदार आणि गोऱ्यापान कांतीला जास्तीच उजळून टाकायचे. तिचे ओठ तर विचारू नका - आय हाय! खरं विचाराल तर माझा अख्खा दिवस तिच्यामुळेच चालायचा. तिथे गेलं की ती तिच्या नजरेतून विचारपूस करतीये असं जाणवायचं. कधी एकदा कचेरीतली कामं आटपून तिच्याशी नजरानजर करायला जातो असे व्हायचे.  असाच त्या दिवशी लगबगीने ऑफिसातल्या मित्रांना बाय करून निघालो. माहित नाही का पण दिवसभर तिनी हुरहूर लावली होती. काहीतरी वाईट घडणार असं वाटत होतं. धाकधूक अचानक खूप वाढली होती. कधी एकदा तिला पाहतो असं झालं होतं. चेहऱ्यावरची रेघ न हलवता आणि काही झालंच नाही अश्या...